Ki-67 ve GİST

Bilimsel çalışma ve akademik ünvanın vazgeçilmezi yeni markerlerdir.

Bazan da sınavların ara/temel sorularındandır; test aparatlarıdır.

Biz hekimler açısından böyle, ancak, daha da önemlisi hastaların şifa araç/kaynaklarıdır.

Bu markerler bazı lezyonların tanısında bazan da tedavi izleminde önem arzederler.

Ki- 67 de bu markerlerdendir.

Bu alanda geniş ve az olgu sayılı yayınları derleyen metaanaliz ve sistematik analizlerin sonuncusu 2017 yılında yayınlandı.

Bu yayından mini derlemeden haplar şeklinde bilgileri paylaşmak istedim.

Ki-67 bir proliferasyon göstergesidir.

Bu nedenle proliferasyonun olmadığı G0 evresinde tespit edilemez.

.

Mitozun diğer aşamaları olan G1, S, G2 hücre siklüs fazlarında eksprese edilir (figür).

Ki-67 denince ilk akla gelen hastalık GİST(gastrointestinal stromal tümör)lerdir.

GİST gastrointestinal sistemin en sık görülen (en sık mide) mezenkimal tümörleridir.

GİST, myenterik pleksusta yer alan intersititiel cajal hücrelerinden kaynaklanır.

En sık egzon-11’de meydana gelen mutasyon sonucu c-kit aktivasyonu ve apoptozisin inhibisyonu sonucu tümöral yapı ortaya çıkmaktadır (figür-2).

GİST’lerin tipik immuno-histokimyasal profili: CD34 ve CD 117 pozitif, desmin ve S 100 negatif. (Vaka sorularının en kritik bilgisi!.)

CD117 de c-kit’in immün markeridir.

c-kit (+) intestinal fibromatozis ve metaztatik melanomlardan ayrımı bazan güç olsa da klinik bulgular ve daha ileri patolojik immüno-histokimyasal değerlendirmelerle ayrım yapılabilmektedir.

GİST’lerde 2-5 cm aralığında boyutlara göre risk belirlenmiş <2 cm çok düşük, >5 cm olanlar da yüksek riskli gurupta ele alınmıştır (NIH sınıflaması).

Geçmişte tümör boyutu, mitotik indeks, tümör lokasyonu gibi parametreler, maliğnite riski göstergesi olarak değerlendirilse de Ki- 67 daha objektif bir kriterdir.

Çok yüksek değerlerdeki Ki-67 metaztaz ve rekürrens riski göstergesidir.

Tedaviye yanıt ve Ki-67 artışı arasında negatif ilişkinin akademik çalışmalarla biraz daha irdelenmesi gerekmektedir; bu alanda akademik çalışmalara ihtiyaç vardır.

Son metaanalizin son cümlesiyle son verelim:

“NIH sınıflaması orta ve yüksek grade’li olgularda Ki-67 indeksi en  önemli objektif bir parametredir”

Doç.Dr. Mehmet Sait BUĞDACI

Referans:
Ki67 is a biological marker of malignant risk of gastrointestinal stromal tumors: A systematic review and meta-analysis.
Medicine (Baltimore). 2017 Aug;96(34):e7911. doi: 10.1097

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tüm Yazılar: